اتاق تمیز چیست؟
تاريخ :
۱۳۹۱/۱۲/۵
اتاق تميز چیست؟
اتاق تمیز اصولا به محیطی گفته می شود كه جهت تولید و یا تحقیقات علمی و صنعتی، در آن فعالیت های صورت می گیرد و در این محیط مقدار آلاینده‌های زیست محیطی بسیار پایین تر از حد معمول فضای یک محیط بسته می‌باشد. آلاینده‌های معمول عبارتند از: گرد و غبارکه با پارتیکل کانتر قابل سنجش است , میکروبهای معلق در فضا و بخار مایعات محیطی. بطور دقیق تر اتاق تمیز محیطی با آلایش کنترل شده ذرات معلق در فضاست که در هر متر مکعب آن تعداد معینی ذره موجود است. بطور مثال در ساختار تعریف شده در ISO 9 برای اتاق‌های تمیز تعداد کمتر از ۳۵ میلیون ذره در هر متر مکعب تشریح شده‌است.
سازمان جهانی استاندارد ISO اتاق تمیز را اینگونه بیان می كند:
اتاق تمیز، اتاقی است كه غلظت ذرات موجود در هوای آن تحت كنترل بوده و طوری طراحی و استفاده شود كه حداقل ورود و تولید و حفظ ذرات را در داخل اتاق داشته باشد و همچنین پارامتر های مرتبط دیگر در آن نظیر دما، فشار و رطوبت كاملا تحت كنترل باشد.
كلاس های اتاق تمیز
اتاق تمیز بر اساس تعداد و حجم ذرات معلق در هر واحد از هوا در کلاسهای مختلف تقسیم بندی می‌شوند. اعداد بزرگی مانند کلاس ۱۰۰ یا کلاس ۱۰۰۰ مربوط به سیستم آمریکایی رده بندی می‌باشند و اجازه حضور ذرات با سایز ۰٬۵ میکرومتر یا بزرگتر را در هر فوت مکعب نمی‌دهند. این نوع استاندارد آمریکایی اجازه درج بالاتر را می‌دهد پس می‌توان پیش بینی کرد که ممکن است کلاس ۲۰۰۰ نیز پدید آید. اعداد کوچک تر به سیستم بین‌المللی ایزو ۱-۱۴۶۶۴ مربوط می‌شوند که از سیستم لگاریتم اعشاری برای تعیین تعداد ذرات معلق در هوا استفاده می‌کنند که از پایه ۰٫۱ میکرومتر آغاز می‌شوند و برای نمونه اتاق تمیز کلاس ۵ در بیشترین تعداد مجازش دارای ۱۰۰٬۰۰۰ عدد ذره می‌باشد. هر دو این استانداردها یک رابطه معکوس دوطرفه بین تعداد و اندازه ذرات معلق در هوا ایجاد کرده‌اند. به همین دلیل هرگز چیزی بعنوان تعداد صفر ذره معلق در هوا نخواهیم داشت. در جداول مربوط به این استانداردها، خانه‌های خالی کاربردی نیستند و عدم وجود عدد در آنها نمایانگر عدد صفر نیست.
كلاس 100
به فضاهایی گفته می شود كه تعداد ذرات با اندازه 0.5 میكرون و بالاتر در هر فوت مكعب آن حداكثر 100 عدد باشد.
كلاس 1000
به فضاهایی گفته می شود كه تعداد ذرات با اندازه 0.5 میكرون و بالاتر در هر فوت مكعب آن حداكثر 1000 عدد باشد.
كلاس 10000
به فضاهایی گفته می شود كه تعداد ذرات با اندازه 0.5 میكرون و بالاتر در هر فوت مكعب آن حداكثر 10000 عدد باشد.
كلاس 100000
به فضاهایی گفته می شود كه تعداد ذرات با اندازه 0.5 میكرون و بالاتر در هر فوت مكعب آن حداكثر 100000 عدد باشد.
فضای كنترل شده
چنانچه در یك فضا تعداد ذرات با اندازه 0.5 میكرون و بالاتر در آن بیش از 100000 عدد باشد فضای مورد نظر را محیط كنترل شده می گویند. اگر چه برای فضای كنترل شده، حداكثر تعداد ذرات تعیین نشده ولی باید از محیط معمولی تمیز تر باشد.