اندازه گیری جذب تابش های فرا بنفش و مرئی راه مناسبی را برای تجزیه تعداد بی شماری از گونه های آلی و معدنی فراهم می آورد. این عمل به وسیله دستگاه اسپکتروفتو متری انجام می پیرد تابش در این نواحی دارای انرژی کافی برای انتقالات الکترونی، الکترون های والانس در لایه ی بیرونی است.
تابش الکترومغناطیس نوعی انرژی است که با سرعتی برابر سرعت نور از فضا عبور می کند.این تابش اشکال متعددی ممکن است به خود بگیرد که نور و تابش حرارتی ساده ترین شکل قابل تشخیص آن است وشکل های دیگر آن عبارتند از: تابش های پرتو x، فرابنفش ...
طیف الکترومغناطیسی گستره ی وسیعی از طول موج ها و یا انرژی ها را در بر می گیرد که شامل طول موج های بلند، امواج رادیویی تا طول موج بسیار کوتاه است.

جذب تابش

وقتی تابش از درون یک لایه شفاف جامد،مایع و گاز عبور می کند برخی از فرکانس ها ممکن است توسط فرایندی به نام جذب به طور انتخابی حذف شوند.در این جا انرژی الکترومغناطیسی به اتم ها یا مولکول های سازنده ی نمونه منتقل می شوند و یا در نتیجه این ذرات از پایین ترین حالت انرژی خود به حالت هایی با انرژی بیشتر ارتقاء می یابند.

قانون کمی جذب یا قانون بیر-لامبرت

این قانون اساس تجزیه کمی در جذب سنجی را تشکیل می دهد . هرگاه یک نور تکفام با شدت I عمد بر سطح تابش دارد که یک محلول همگن و شفاف به ضخامت L و غلظت مولکولی C گردد، قسمتی از آن جذب می شود (Ia) ،بخشی منعکس (Ir)، و قسمت دیگر از محلول عبور می کند و در امتداد شعاع تابش خارج می شود گردد (It) بنابراین رابطه ی زیر برقرار است.

دستگاه اسپکتروفتومتر

دستگاهی که برای سنجش نور جذب شده توسط یک نمونه به کار می برند، نور سنج نامیده می شود.در طیف نور سنج نور تکفام توسط منشور و یا شبکه ایجاد می شود. از طیف نورسنج برای تجزیه در ناحیه ی مرئی، فرابنفش و زیر قرمز استفاده می شود. نورسنج ها را معمولا برحسب ناحیه طیفی (طول موج ها) نامگذاری می کنند. مانند نورسنج فرابنفش مرئی یا نور سنج فرابنفش و ...

قسمت های اصلی یک دستگاه اسپکتروفتومتر

1. منبع تابش
2. کنترل کننده شدت نور
3. تکفام ساز
4. محل نمونه (سل)
5. دتکتور(آشکارساز)

منبع تابش یا نور

منبع نور باید دارای شدت کافی و ر ضمن پایدار باشد.دارای طیف پیوسته باشد یعنی اگر در ناحیه مرئی به کار می رود تمام طول موج های آن ناحیه را در بر گیرد.منبع نور در ناحیه ی مرئی لامپ تنگستن و در ناحیه ی فرابنفش لامپ های دوتریم  هیدروژن می باشد.

دستگاه کنترل کننده شدت نور

از یک شکاف که بین دو تیغه ی باریک فلزی قرار دارد تشکیل شده و پرتو نورانی توسط یک عدسی که جلوی منبع تابش است، موازی شده و از این شکاف عبور می کند. عرض این شکاف توسط پیچی قابل تنظیم است، به طوری که می توان از انرژی نورانی کمتر یا بیشتری استفاده کرد.

تکفام ساز

کار این قسمت تبدیل نور چند رنگ به نور ساده و تکفام است که توسط منشور یا شبکه ایجاد می شود.

محل نمونه (سل)

سل ممکن است شیشه ای، از جنس کوارتز و یا پلاستیکی باشد. در ناحیه مرئی می توان از سل های شیشه ای یا پلاستیکی نیز استفاده نمود.در حالی که در ناحیه فرابنفش فقط از سل های سیلیسی یا کوارتزی استفاده می شود.

دتکتور (آشکار ساز)

وسیله ای که انرژی نورانی را به علامت قابل سنجش الکتریکی تبدیل می کند و با اندازه گیری علامت های الکتریکی می توان میزان جذب یا عبور تابش را تعیین کرد.متداول ترین آشکارسازهای ناحیه مرئی فرابنفش از نوع فتوالکتریک می باشند که با برخورد فوتون ها به آشکارساز یک جریان الکتریکی ایجاد می شود که شدت آن متناسب با تعداد فوتون های فرودی است.