وجود چاه ارت برای حفاظ از کاربران و تخلیه بار الکتریکی روشی است که سال هاست اجرا می شود. اندازه گیری مقاومت این چاه ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است یکی از مهمترین دلای استفاده از ارت سنج ممانعت از برق گرفتگی است.

این دستگاه در سایت های کامپیوتری زمین مناسب از دو بابت حائز اهمیت می باشد.

به منظور حفاظت افراد و دستگاه ها، اضافه ولتاژهای تولید شده در بدنه که باعث صدمه دیدن دستگاهها و افراد می شود، همچنین ولتاژهای بسیار زیاد و خطرناك ناشی از برخورد صاعقه با دکل های کامپیوتری را باید در جایی خنثی نمائیم. به همین منظور استفاده از سیستم ارت و حفاظت از تجهیزات بسیار لازم و ضروری است بعلاوه با افزایش استفاده از سیستم های دیجیتالی و حساس، لزوم بازنگری در طراحی، نصب و نگهداری سیستم های حفاظتی گراندینگ وجود دارد.

به طور خلاصه اهداف بكارگیری سیستم ارتینگ یا گراندینگ عبارتند از

بطور آلی جهت اجرای ارت و سیستم حفاظتی دو روش آلی وجود دارد: ذیلاً ضمن بیان آنها ، موارد استفاده و تجهیزات مورد نیاز هر روش و نحوه اجرای هر یك بیان می گردد.

در این روش یك روش معمول می باشد از چاه برای اجرای ارت استفاده می شود.

در این روش سیستم ارت در سطح زمین (برای مناطقی که امكان حفاری عمیق در آنها وجود ندارد) و یا در عمق حدود٨٠ سانتیمتر اجرا می گردد.

 ارت سنج ها طبق نیاز کاربرد به سه دسته تقسیم می شود.

ساده ترین و متداول ترین نوع از ارت سنج هاست که با اتصال یک سیم به چاه ارت و دو پین به فواصل 5 الی 10 از یکدیگر کار اندازه گیری مقاومت چاه ارت را انجام می دهد.

این دستگاه علاوه بر اندازه گیری مقاومت چاه ارت اندازه گیری مقاومت مخصوص خاک را نیز انجام می دهد.

این مدل دقیقا مانند آمپر متر های کلمپی دور سیم ارت خروجی چاه ارت حلقه شده و مقاومت چاه ارت را اندازه گیری می کند. این روش ساده ترین راه اندازه گیری است که با دقت بالا مقاومت چاه ارت را نمایش می دهد.

 

مواردی که باید حتما در هنگام اندازه گیری چاه ارت دقت شود:

اخطار : هنگامی که دستگاه در حال اندازه گیری است بین پراپ های C  و E ولتاژی حدود 50 ولت وجود دارد برای جلوگیری از شوک الکتریکی از دست زدن به پراپ ها خودداری کنید.

روش اندازه گیری دقیق با لیدهای (پراپ های فلزی) استاندارد

 

دو لید فلزی را در زمین با توجه به شکل و رعایت حداقل فاصله بین دو لید قرار دهید.

 

اگر زمین مورد تست از پوشش بتنی است میتوانید از صفحه های 25*25 سانتی متری فلزی آنرا بصورت افقی در سطح بتنی قرار دهید و توسط حوله نم دار آنرا مرطوب کنید.

سلکتور را روی Earth Voltage قرار دهید و پراپ ها را به ترمینال های E و V متصل کنید. نمایشگر میزان ولتاژ تست را نشان می دهد.

برای اندازه گیری ولتاژ ارت نیازی به زدن دکمه ی TEST نیست.

اگر ولتاژ اندازه گیری شده بیشتر از 10 ولت باشد صبر کنید تا ولتاژ از این مقدار کمتر شود. در غیر این صورت انجام اندازه گیری مقاومت زمین با ولتاژ بالای 10 ولت اشتباه است.

در هنگام تست ولتاژ ارت پراب ها به  E و V وصل باشد و پراپ های C و P باید خالی باشند.

کلید سلکتور را روی Earth Resistance قرار دهید دو جک فلزی را یکی به فاصله ی حداقل پنج متر از چاه ارت و دقیقآ در همان راستا به فاصله ی 10 متر از پاه ارت (5 متر از جک اول) در زمین فرو کنید. برای اندازه گیری ارت زمین پراپ E با سیم سبز را به چاه ارت متصل کنید. پراپ P را با سیم زرد به جک فلزی که با فاصله 5 متر از چاه ارت در زمین کوبیده شده است متصل کرده و سیم قرمز را به C جک بعدی متصل کنید.

سلکتور را روی 2000 اهم قرار دهید و کلید TEST را بفشارید. اگر مقاومت چاه در این رنج نبود رنج سلکتور را به رنج پایین تر کاهش دهید.

هنگام تست کلید HOLD را فشار دهید. علامت HOLD روی صفحه نمایش ظاهر می شود و عدد موقتآ روی نمایشگر ثابت میماند با فشردن مجدد کلید HOLD نمایشگر به حالت اندازه گیری باز می گردد.

برای خواندن مقادیر ذخیره شده در حافظه کلید LIGHT/LOAD را دو ثانیه نگه دارید تا وارد قسمت حافظه ی دستگاه شوید و مقادیر ذخیره شده را بخوانید.

با نگه داشتن مجدد کلید LOAD برای دو ثانیه به حالت عادی باز می گردید.

با فشردن همزمان کلید HOLD/SAVE و LIGHT/LOAD حافظه دستگاه پاک شده و روی نمایشگر کلمه ی LC نمایش داده می شود.

چاه ارت را باید در جاهایی که بیشترین سطح را داشته و احتمال دسترسی به رطوبت حتی الامكان در عمق کمتری وجود داشته باشد و یا در نقاطی که بیشتر در معرض رطوبت و آب قرار دارند مانند زمینهای چمن، باغچه ها و فضاهای سبز حفر نمود.

با توجه به مقاومت مخصوص زمین ، عمق چاه از حداقل ۴ متر تا ٨ متر و قطرآن حدودا ٨٠ سانتیمتر می تواند باشد. در زمین هایی آه با توجه به نوع خاك دارای مقاومت مخصوص آمتری هستند مانند خاک های کشاورزی و رسی عمق مورد نیاز برای حفاری آمتر بوده و در زمین های شنی و سنگلاخی که دارای مقاومت مخصوص بالاتری هستند نیاز به حفر چاه با عمق بیشتر می باشد. برای اندازه گیری مقاومت مخصوص خاك از دستگاه های خاص استفاده می گردد.

در صورتیکه تا عمق ۴ متر به رطوبت نرسیدیم و احتمال بدهیم در عمق بیشتر از ۶ متر به رطوبت نخواهیم رسید نیازی نیست چاه را بیشتر از ۶ متر حفر آنیم. بطور عمق ۶ مترو قطر حدود ٨٠ سانتیمتر برای حفر چاه پیشنهاد می گردد.

محدوده مقاومت مخصوص چند نوع خاك در جدول زیر آمده است.