روش های کدورت سنجی
شرح پراکندگی تابش در اثر برخورد با نمونه های راکد می تواند مبنای اندازه گیری باشد. به این گونه روش ها، روش های کدورت سنجی نیز می گویند. روش سنجش انعکاس پرتو را نفلومتری و روش کاهش توان پرتو را توربیدومتری می خوانند. یکی از دستگاهای سنجش در همین رابطه توربیدومتر بوده که دارای بخش ذیل می باشد:
- منبع نور
- انتخابگر طول موج
- کاپ واکنش
- آشکار ساز
- ثبات
کدورت سنج چست؟
واژه ی کدورت برای توضیح ظاهر مات یا شیری محیط های مایع یا جامد مانند آب (آب فاضلاب، حمام، معدنی و آشامیدنی)، نوشیدنی ها (آبجو، آب میوه و .....) یا شیشه ی پنجره (شیشه ی نیمه شفاف) استفاده می شود. در اصطلاحات فیزیکی، کدورت متناسب با ذرات پراکنده با اندازه های مختلف یا جذب شدن نور، می باشد که به محیط مورد بحث ظاهری مات و ابری می دهد. کدورت به وسیله ی حضور ذرات معلق مانند میکرواورگانیسم ها، سنگ آهک، لجن یا مخمر حاصل می شود.
در گذشته، محققین تلاش می کردند از سیستم های باز بینی برای اندازه گیری کدورت استفاده کنند. به عنوان مثال "
واحدهای کدورت ژاکسون" (JTU) بر اساس یک حجم مشخصی از اسید سیلیسیک تجزیه شده از خاک دیاتومه در آب می باشد. کدورت با استفاده از یک
کدورت سنج شمعی انجام می شد که ترکیب دستگاهی یک شمع و یک ظرف شیشه ای بود که مقایسه ی ذرات معلق به همراه محلول اسید سیلیسیک را از طریق بازبینی چشمی فراهم می ساخت.
امروزه، روش عملی معمولی برای نمونه های آبی با استفاده از یک "دیسک" سفید ساخته شده از برنز ریخته گری شده انجام می شود. دیسک درون آب فرو برده می شود تا آن را نتوانیم ببینیم . کدورت سپس بر اساس عمق غوطه وری محاسبه می شود. امروزه پدیده ی کدورت با استفاده از
نور سنج ها ی الکترونیک انجام می شود. یک منبع نور مصنوعی، یک شدت نور معین را از میان یک نمونه عبور می دهد. ذرات معلق نور را جذب یا پراکنده می نمایند. نور پراکنده شده سپس روی آشکار ساز متمرکز می شود.
نور پراکنده شده معمولا تحت زاویه ی 90 درجه اندازه گیری می شود. این روش اندازه گیری تحت عنوان ابر سنجی شناخته می شود. بنابراین یک ابرسنج یک
کدورت سنج است که نور پراکنده شده تحت زاویه ی 90 درجه را اندازه گیری می نماید.
برای تهیه نتایج مشخص و قابل تکرار، کدورت سنج ها با استفاده از محلول های فرمازین (استانداردهای مرجع) تنظیم و
کالیبره می شوند. این سنجه ها نتایجشان را برحسب FNU (واحدهای ابرسنجی فرمازین) نمایش می دهند. نتیجه ی اندازه گیری شده به وسیله ی یک سنجه كه بر اساس نور انتقال داده شده کار می كند برحسب FNU (واحدهای تضعیف فرمازین) نشان داده می شود.
استاندارد های اندازه گیری کدروت
2 استاندارد برای اندازه گیری کدورت وجود دارد که به طور وسیعی در سطح بین المللی پذیرفته شده اند.
استاندارد ENISO7027
استاندارد ENISO7027 تحت عنوان
کیفیت آب، تعیین کدورت تمام روش های ممکن برای اندازه گیری کدورت را در بر می گیرد. تمام روش های الکترونیک یک منبع
نور مادون قرمز نیاز دارند كه آزمایش کردن نمونه های رنگی را امكان پذیر می سازد.
روش شماره 180/ 1 یا كدورت سنجی به وسیله ی ابرسنجی
EPA در ایالات متحده منحصرا روش ابر سنجی (نور پراکنده شده) را با استفاده از یک منبع نورسفید (لامپ هالوژن تنگستن) تشریح می نماید. نتایجی که به وسیله ی دستگاه های مختلف كه از 2 روش فوق الذکر استفاده می کنند نمی توانند مقایسه شوند.