نویزدوزیمتر
صوت شکلی از انرژی است که توسط سازوکار شنوایی قابل تشخیص است و به بیان ساده صوت هر چیزی است که شنیده شود. محدوده فرکانس قابل درک برای انسان بین 16 – 20000 هرتز است. امواج خارج از این محدوده فرکانسی را مادون صوت ماوراء صوت می نامند. سر و صدا شایع ترین عامل زیان آور محیط کار است. حداكثر سر و صدای مجاز در محیط کار در یک شیفت 8 ساعته، 85-90 dB می باشد. صوت بیش از حد مجاز سبب ناشنوایی های حسی، عصبی و یا هر دو می گردد.
از مهمترین مشاغل در معرض خطر، می توان به کار با ماشین آلات صنعتی، نساجی، تولید چوب و الوار و کاغذ، تولید تنباکو و چرم، صنعت شیشه گری، صنعت چاپ، صنعت حمل و نقل و اتاق های پخت که با بخار گرم کار می کنند اشاره نمود.
Noise Dosimeter که برای تعیین مواجهه فردی کارگر با صدا در محیط کار استفاده می شود. دزیمتری دقیق ترین روش برای اندازه گیری میزان مواجهه می باشد. دقت دزیمتری در این است که در این روش کلیه ی زمان های مواجهه ی کارگر با تراز های مختلف در طول شیفت محاسبه و با استفاده از تراز معادل Leq دز دریافتی در یک شیفت کاری اندازه گیری می شود. در ساختمان هر دزیمتر از یک میکروفن که روی سینه یا یقه ی کارگر نصب می شود و سیم رابط و پردازشگر و نمایشگر استفاده می شود.
روش های اندازه گیری صوت :
روش های اندازه گیری سروصدا یا بر حسب تغییرات زمان سروصدا می باشد که ماکزیمم و مینیمم سروصدای محیط در ساعات کار مشخص می شود و یا بر حسب توزیع مکانی می باشد که خود شامل موارد زیر است :
1- روش ایستگاه بندی :
تقسیم کارگاه مورد اندازه گیری به مربع های 1*1 ،2*2 ،3*3 ، 4*4، 5*5 که برحسب وسعت کارگاه و نحوه چیدمان دستگاه ها انتخاب می شود و اندازه گیری در مرکز مربع ها انجام می شود. در اندازه گیری صوت در کارگاه های تا 50 متر مربع به نواحی با ابعاد یک متر، کارگاه های تا 100 متر مربع به نواحی با ابعاد 2 متر و کارگاه های وسیع تر را به نواحی با ابعاد حداکثر 5 تر تقسیم بندی می شود، البته همانطور که گفته شد به صورت انتخابی می باشد. در این اندازه گیری ایستگاه هایی که در آن دستگاه قرار دارد مورد اندازه گیری قرار نمی گیرند. ایستگاه های تعیین شده می باید هر کدام با شماره خاصی مشخص شده باشند تا بتوان به راحتی مورد بررسی قرار داد.
2- روش Random :
انتخاب اندازه گیری بصورت اتفاقی با فاصله حداقل 0.5 کمتر از دیوار و 1متر از دستگاه شعاع های فرض با اندازه 45 درجه از مرکز منبع که در فواصل یک متری بر روی شعاع های اندازه گیری صورت می گیرد. در پایان نقاط دارای تراز شدت صوت یکسان بهم متصل شده تا مناطق صوتی از یکدیگر مجزا گردند. این روش عموما برای اندازه گیری سروصدا حول محل کار کارگر مورد استفاده قرار می گیرد.
پس از ایستگاه بندی و مشخص شدن میزان سروصدا در هر ایستگاه در نقشه ترسیم شده از کارگاه با استفاده از 12 استاندارد B.S و ANSI رنگ آمیزی نمود که رنگ آمیزی در سطح کارگاه به ترتیب شامل موارد زیر است که به شرح هر کدام می پردازیم :
1- محدوده ایمن (Safe Zone)
در این مناطق صدا از حد مجاز ایمنی db a 70 کمتر است و در نقشه صوتی سبز رنگ است.
( محدوده ایمن (S.A) db a 70 > SPL – سبز رنگ )
2- محدوده بهداشتی (Hygiene Zone)
در این نواحی صدا در محدوده db a 80 – 70 است و در نقشه صوتی به رنگ آبی است.
3- محدوده هشدار (Warning Zone)
در این مناطق صدا در محدوده db a 90 – 85 است و در نقشه صوتی با رنگ زرد تعیین می گردد.
4- محدوده خطر (Danger Zone)
در این منطق صدا بالاتر از db a90 است و همه موسسات بین المللی این تراز را مخاطره آمیز می دانند و در نقشه به رنگ قرمز است.